Φούρνος Μαρμαρέλλη - Χατζηκωνσταντή στο Μεσαγρό Λέσβου

Φούρνος Μαρμαρέλλη - Χατζηκωνσταντή  στο Μεσαγρό Λέσβου

Ο φούρνος “Μαρμαρέλλη - Χατζηκωνσταντή” βρίσκεται στο χωριό Μεσαγρός της Λέσβου. Υπολογίζεται ότι λειτούργησε μετά από τη μικρασιατική καταστροφή του 1922 από το μικρασιάτη Σωκράτη Χατζηκωνσταντή ή Μαρμαρέλλη.

Το κτίριο είναι ένα ισόγειο πέτρινο κτίσμα και καλύπτει περίπου 65 τ.μ., έχει σκεπή με κεραμίδια και ξύλινα κουφώματα. Στο εσωτερικό η διαμόρφωση του χώρου αντιπροσωπεύει ένα παραδοσιακό χώρο παρασκευής άρτου. Αποτελείται από δύο χώρους, τον κύριο χώρο του φούρνου και ένα υπερυψωμένο δωμάτιο, το πατάρι. Στον κύριο κάτω χώρο όπου υπήρχε ο φούρνος γινόταν η συναλλαγή του ψωμιού. Μια εσωτερική σκάλα οδηγεί στο πατάρι όπου εκεί γίνονταν το ζύμωμα του ψωμιού. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο φούρνος έκλεισε και εγκαταλείφθηκε.

Η τοιχογραφία, έκτασης περίπου 15 τ.μ., που κοσμεί τον βόρειο τοίχο του κτιρίου, υπολογίζεται ότι δημιουργήθηκε μεταξύ 1929-1932 από τον ίδιο το ζωγράφο Θεόφιλο. Το επάνω μέρος της τοιχογραφίας, 2/3 του συνόλου της, έχει παράσταση που χωρίζεται σε τρεις κάθετες ζώνες και ξετυλίγεται από αριστερά προς τα δεξιά η ιστορία του ψωμιού. Η εικόνα συνεχίζεται, στο κάτω μέρος, με διακοσμητική ζώνη που χωρίζεται σε δύο τμήματα. Το πρώτο τμήμα αποτελείται από ζώνη με φυτικό διάκοσμο και αναπαραστάσεις διαφόρων πτηνών της περιοχής, και το δεύτερο με αναπαράσταση πλακιδίων όμοιων με αυτών που κάλυπταν τον τοίχο του φούρνου. Τα χρώματα που κυριαρχούν στην τοιχογραφία είναι το καφέ- κόκκινο, πράσινο, ώχρα κίτρινη, μαύρο, γαλάζιο.

Το 1984 το κτίριο αγοράστηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού και έγιναν οι πρώτες εργασίες συντήρησης στην τοιχογραφία, ενώ από το 1990 άρχισε να λειτουργεί σαν επισκέψιμος χώρος. Ο φούρνος περιλαμβάνει αντικείμενα και σκευή από την παλαιότερη χρήση του κτιρίου ως φούρνου, όπως ξύλινες σκάφες, πινακωτές, φόρμες, λαμαρίνες, κ.α.