Το Μετζητιέ Τζαμί είναι το μεγαλύτερο μουσουλμανικό τέμενος της πόλης της Χίου και βρίσκεται στο κέντρο της σύγχρονης πόλης, επί της κεντρικής πλατείας Βουνακίου. Ιδρύθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, αποτελώντας κοινωνικό, θρησκευτικό και πολεοδομικό πυρήνα της πόλης της Χίου. Η κατασκευή του έγινε με τη χορηγία του Σουλτάνου Αμπντούλ Μετζήτ, ξεκίνησε το 1843 και ολοκληρώθηκε το 1845-46. Η μορφολογία του τεμένους και του μιναρέ πριν τις εργασίες αποκατάστασης ανάγονταν στην επισκευή του μετά τον μεγάλο σεισμό του 1881, ο οποίος προκάλεσε καταρρεύσεις και καταστροφές στα περισσότερα κτήρια της πόλης.

Το τέμενος, φερόμενης ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου (ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού), χαρακτηρίσθηκε ως διατηρητέο ιστορικό μνημείο (μετά του περιβόλου του και της προ αυτού παλαιάς κρήνης) με το Π.Δ. 15-10-1927 (ΦΕΚ 226/Α/20-10-1927) και στέγαζε το Βυζαντινό Μουσείο Χίου μέχρι το Φεβρουάριο του 2011, που η επισκεψιμότητά του διακόπηκε λόγω επικινδυνότητας των εργασιών καθαίρεσης.

Μετά από μεγάλο σεισμό που έγινε το 1949, ανακατασκευάστηκε τμήμα του μιναρέ από τη στάθμη του εξώστη μέχρι την κορυφή, ενώ το 1975 τοποθετήθηκε εσωτερικός, μεταλλικός νάρθηκας στο ανώτερο τμήμα του για την ενίσχυση του στατικού φορέα. Το 1999 κατέπεσε μεγάλο τμήμα του μαρμάρινου στηθαίου του εξώστη και το τμήμα που απόμεινε, στερεώθηκε μέσω ξύλινου νάρθηκα από συνεργείο της 3ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Κατά την αυτοψία που διενεργήθηκε τότε, εντοπίστηκε μεγάλη απόκλιση του μιναρέ από την κατακόρυφο, έντονες ρηγματώσεις σε όλο το ύψος του και αποσάθρωση των συνδετικών κονιαμάτων.

Λαμβάνοντας υπόψη την ιστορική, αρχιτεκτονική και πολιτισμική σπουδαιότητα του μνημείου, καθώς και τον βαθμό και τα αίτια των βλαβών και της φθοράς, έγιναν εργασίες που στόχευαν στην αναίρεση της ετοιμορροπίας του μνημείου, στη διάσωσή του, στην αποκατάσταση της ευστάθειάς του, στην ανάδειξη και την απόδοσή του σε χρήση με την έννοια της επισκεψιμότητας. Η μέθοδος που εφαρμόστηκε συνίστατο στην αποσυναρμολόγηση με σταδιακή καθαίρεση των δόμων και στην επαναδόμηση του μνημείου. 

Αντικείμενο του έργου ήταν η αποκατάσταση του μνημείου στην αρχική του μορφή, η συντήρηση των μελών του και η εν γένει βελτίωση της απόκρισής του στις περιβαλλοντικές δράσεις. Η αρχιτεκτονική αποκατάσταση του μνημείου ακολούθησε την αρχή της πιστής τήρησης της σημερινής μορφολογίας του και της επαναδόμησης των καθαιρεμένων τμημάτων του με βάση την λεπτομερή αποτύπωση που προηγήθηκε της καθαίρεσής τους. Τα αρχιτεκτονικά μέλη καθαρίστηκαν προσεκτικά και συμπληρώθηκαν σύμφωνα με την μελέτη. Βασικοί τρόποι βελτίωσης των ιδιοτήτων του μιναρέ ήταν η μικρή αύξηση της διατομής του, η τοποθέτηση εσωτερικού μεταλλικού κλωβού και η χρήση ανοξείδωτου χάλυβα σε όλους τους μεταλλικούς συνδέσμους.